De Paus en Nancy

Op sociale media zien we de afgelopen tijd weer geluiden tegen de Paus, nu als reactie op zijn ontvangst van Nancy Pelosi. Het Evangelie van vandaag (4 november 2021) vertelt over de kritiek van de Farizeeërs op Jezus. Daarin staat: 'In die tijd kwamen tollenaars en zondaars van allerlei slag bij Jezus om naar Hem te luisteren. Maar zowel de Farizeeën als de schriftgeleerden zeiden morrend tegen elkaar: 'Die man ontvangt zondaars en eet met hen.'

Mensen hebben kennelijk tijd over om met een botte bijl de Paus te veroordelen tot een slechterik. Bij de Reformatie ontstond manifesteerde de anti-paus houding zich op grote schaal, natuurlijk, gevoed door de boekdruk kunst en politieke situatie. 

Als gezin samen werken

Kritiek tegen de Paus laait weer op in de digitale wereld, want Nancy is te associëren met pro-abortus politiek. Iedereen weet dat de Paus gruwelt van abortus, daar is hij open over, toch ontvangt hij Nancy! Van buitenaf kunnen mensen hier van alles over denken en dat gebeurt ook. 

Een perspectief is dat de Paus heult met de vijand. Een ander perspectief is dat paus Franciscus gelooft dat God door de Paus heen werkt en zo Nancy, vanuit de ontmoeting, kan helpen ontdekken wat goed is. Kleine veranderingen in iemands ziel kunnen mensen immers veranderen. 

Hoe je dit bezoek als buitenstaander ziet hangt sterk af van de persoon en zijn of haar sociale/digitale omgeving, want dat bepaalt voornamelijk hoe iemand de wereld interpreteert en de gebeurtenissen. In die zin is rationaliteit iets wat lokaal wordt opgebouwd en per definitie beperkt is. Wie achterdochtig is zal met allerlei aannames de leugen makkelijk accepteren als waarheid en de waarheid mogelijk wegzetten als leugen. En wie met ogen van geloof kijkt, met vertrouwen, ziet niets anders dan een ontmoeting tussen twee leiders, met bepaalde formaliteiten. 

Als katholieken werkelijk geloven dat de Rooms-Katholieke Kerk gesticht is door Jezus en dat de Heilige Geest daar in werkt, zouden ze eigenlijk, wat er ook voor schandalen zijn, het vertrouwen hebben dat God werkt, niet de mens die feilbaar is, maar God die onfeilbaar is. En dat ze op de plek waar ze wonen door kunnen gaan met hun leven door te investeren in gemeenschap, gebed, de Kerk, en de Leer die duidelijk in de Katechismus beschreven staat. 

Niemand kent de details van wat de Paus met Nancy en andere mensen bespreekt, de situatie is dus te framen op allerlei manieren, precies zoals de boodschap op de potlood (het plaatje hierboven) elke keer anders is terwijl het over die ene potlood gaat. Maar... dat hij ze ontmoet is wel duidelijk en dat hij ze de hand schud ook. 

Precies! Dat schudden van de handen! 

Dat is een sigaar uit een oude doos, want de vorige Pausen worden ook door hand schud neuroten beticht voor het lid zijn van een clubje als de vrijmetselaars. Op dit moment gaat Taylor Marshall, opgevoed en opgegroeid als protestant (wellicht ademt hij deze protestantse geest nog in zeker opzicht), vol voor deze sigaar.

Mensen laten zich leiden door 1 keer handen schudden, dat is wat er nodig is om 'bewijs' te leveren en commotie te veroorzaken. Sinds de camera bestaat worden dingen vastgelegd vanuit 1 hoek. Handen schudden is dynamisch, twee handen zoeken elkaar, en vallen anders in elkaar dan soms verwacht. 

Met de juiste hoek van de camera en een vrije geest kan je al heel veel verwijten maken. Maar wie verder kijkt ziet dat in het geval van Nancy's bezoek, zij op de verkeerde plek staat voor de camera. Hij begeleid haar (door aan haar hand te trekken) naar hem toe, naar een nieuwe plek voor de fotoshoot. Vervolgens staat ze links achter hem en haar arm maakt een hoek van bijna negentig graden met de zijne. De handen wellicht wat onhandig ineen, maar de situatie is zeer logisch, komend vanuit deze interpretatie.

Namelijk: stel je voor dat je je niet bewust bent van het feit dat die handen zoveel betekenis kunnen krijgen. En dat je als Paus ook niet in je maag zit met een hand die niet helemaal 'perfect' valt. Dan is hier toch niets anders te zien dan twee mensen die elkaar de hand schudden? Enfin, er zijn mensen met een kritische (argwanende) geest die voldoende tijd hebben en wijsheid denken te bezitten om met één beeld een oordeel te vellen en er ontstaat zo een hele grote tijdelijke bubbel. 

Maar let maar op, het is net als bellen blazen: deze bubbel is over een paar maanden weer weg en dan is er weer een andere bubbel die opgeblazen wordt. Een interessante vraag is misschien: wat telt als bewijs? En een andere vraag is: ook al telt dat voor jou als bewijs, waar optimaliseer jij voor bij het zoeken naar bewijs? Zeker als katholieken werkelijk geloven dat de Rooms-Katholieke Kerk gesticht is door Jezus en dat de Heilige Geest daar in werkt is het de vraag hoe druk ze zich moeten maken over de tijdelijke zaken die om giswerk gaan.

Traditie of de beeldbuis?

Met het besef dat rationaliteit lokaal wordt opgebouwd en dat deze vaak beperkt is, moeten gelovigen zich afvragen hoe ze om willen gaan met alles wat ze (niet) weten. Er is veel wat ze weten, maar de context er omheen, de geschiedenis, de onderlinge relaties, het waarom van de een en de ander, is vaak onbekend. De mens is beperkt in wat hij weet. De vraag is dan ook hoe katholieken moeten omgaan met informatie van de beeldbuis (internet) over de Paus. 

Zeker als je het volgende in het achterhoofd houdt: hoe verder je in ruimte en tijd van iets afstaat, bv. Rome, hoe meer moeite je moet doen om het te begrijpen. Het voorbeeld van het plaatje hierboven laat zien hoe een potlood bij het slijpen van boodschap veranderde, het was een vergissing van de ontwikkelaar. Het is een relatief eenvoudig verhaal dat laat zien hoe makkelijk verwarring ontstaat. Wanneer kijk je naar de potlood? Wat was de intentie van de makers? Hoe pakt het uit tijdens het gebruik? Om deze vragen voor allerlei scenario's te beantwoorden zou de Kerk een instituut kunnen worden waarin een 'commissie van wantrouwen' centraal staat in plaats van de Paus. 

En ja, er is een spanningsveld: wanneer de Paus in het openbaar spreekt heeft hij bij zaken van geloof en moraliteit een zekere autoriteit (geen onfeilbaarheid) en het gebeurt dat mensen gebeurtenissen en uitspraken verwarrend vinden. Aan de andere kant is al heel veel van het katholieke geloof op haast onwankelbare wijze duidelijk! Dus waarom denken dat wat duidelijk is niet meer geld? Katholieken hebben de Traditie en de Schrift. Daarom de vraag of katholieken in hun activiteiten en spreken veel aandacht besteden aan het laatste, aan alles wat al duidelijk. Want alleen dan zorgen ze dat ze werken aan een gezonde substantie van hun volk. Een volk dat weerbaar is. 

Dit sluit aan op een les uit de bijbel waarin Daniël de droom uitlegde van een beeld waarin het hoofd gemaakt was van goud en de voeten van klei, en dat beeld viel uiteindelijk omdat de voeten verbrijzelden. Is het 'kijken naar de grote jongens', naar de Paus en de gasten die overkomen, en vervolgens praten en dubben over wat daar gebeurt, werkelijk nuttig voor katholieken? Of moeten ze zich richten op wat sinds de komst van Christus door Jezus is gegeven en uitgewerkt is door de Kerk? Begrijpend dat de Paus een functie en rol heeft die niemand anders kan vervullen en dat hij de vrijheid heeft om dat naar eer en geweten te doen? Waar wordt aandacht aan besteed? Het hoofd van goud of de voeten van klei? Zijn ze bezig met een 'beeldbuis exercitie', de moddervlekken die ze denken te zien op het goud aanwijzen? Of met het verstevigen van de voeten en enkels door het in stand houden van devoties thuis, vorming, het lezen van de bijbel, vaker naar de Mis gaan en een positieve en vreugdevolle uitzicht. 

Sociale Inhoud

Tot slot de vraag: wie publiceren (digitaal)? Zijn dat de doemdenkers? Zijn het mensen die cijfers willen trekken? Doen ze dat door signalen af te geven dat er 'grote bomen omvallen' in een bos? En wie lezen deze berichten? Want reken maar dat er in een bos veel bomen in alle stilte, zonder commotie te veroorzaken, groeien, groot en sterk worden. Het is niet dat er geen doem bestaat, maar mijn vraag is wel wie het 'het maakt'.